Hiếu Nhân hậu

Cũng trong năm Kiến Ninh (168), Đại tướng quân Đậu Vũ là cha của Đậu Thái hậu thất bại trong việc mưu trừ hoạn quan đứng đầu bởi Vương Phủ cùng Tào Tiết, cuối cùng cả nhà họ Đậu chết thảm, Đậu Thái hậu rút lui khỏi chính trường, bị giam cầm tại Nam Cung.

Năm sau (169), Hán Linh Đế sai Trung thường thị về Hà Giang quốc nghênh đón Đổng phu nhân về Lạc Dương, em trai Đổng Sủng (董宠) cùng cháu trai Đổng Trọng (董重) cũng về theo. Tháng 3 năm đó, Hán Linh Đế tôn Đổng phu nhân làm Hiếu Nhân hoàng hậu (孝仁皇后)[5], ở tại Gia Đức điện (嘉德殿) của Nam Cung, sau để phù hợp với địa vị của Đổng hậu bèn được đổi gọi là Vĩnh Lạc cung (永樂宫). Do chính sách về tôn hiệu khắc khe của nhà Hán, Hiếu Nhân Đổng hậu không phải Hoàng thái hậu, nhưng đương thời quen gọi bà là [Vĩnh Lạc Thái hậu; 永樂太后]. Em trai Đổng Sủng được phong làm Chấp kim ngô, cháu bà là Đổng Trọng được vào triều làm Ngũ quan Trung lang tướng (五官中郎将)[6]. Năm Kiến Ninh thứ 3 (170), Đổng Sủng vì giả truyền thánh chỉ mà bị Hán Linh Đế ra chiếu xử tử[7][8].

Năm Gia Bình nguyên niên (172), tháng 6, Đậu Thái hậu băng thệ. Hiếu Nhân hoàng hậu Đổng thị chính thức đường hoàng can thiệp triều chính[9]. Khi đó, con trai bà Hán Linh Đế kém về trí tuệ[10], không chăm lo triều chính, chỉ đam mê tửu sắc. Hiếu Nhân Đổng hậu và những người trong hoàng tộc cũng ăn chơi, hưởng lạc xa xỉ. Bà đã thúc giục Linh Đế bán quan chức để thu tiền[11]. Hán Linh Đế cho mua quan bán chức; Đổng hậu cũng nhận nhiều tiền hối lộ của các quan lại địa phương, lũng đoạn triều chính[12]. Triều đình thu sưu cao thuế nặng nên đời sống nhân dân rất cực khổ.

Trong cung, bà với con dâu là Hà hoàng hậu có xích mích do lợi ích về quyền lực, nhưng Hà hậu lại có con trai là Thái tử Lưu Biện nên có lợi thế rất lớn. Ngoài Lưu Biện là con Hà hậu, Hán Linh Đế còn một người con nhỏ là Lưu Hiệp – con của Vương mỹ nhân. Sau khi Vương mỹ nhân bị Hà hậu đầu độc giết hại, Lưu Hiệp được Hán Linh Đế giao cho Đổng hậu nuôi nấng, do đó hiệu gọi Đổng hầu (董侯)[13][14].

Cái chết

Năm Trung Bình thứ 6 (189), tháng 4, Hán Linh Đế băng hà, con lớn là Thái tử Lưu Biện được lập lên ngôi, tức là Hán Thiếu Đế. Hiếu Nhân Đổng hậu trước đó lo sợ thế lực Hà hậu, nhất quyết bày mưu để Lưu Hiệp kế vị, nhưng Hán Linh Đế lại qua đời đột ngột nên ý nguyện của bà không thành. Sau khi Lưu Biện kế vị, Đổng thị vẫn ở vị trí Hiếu Nhân hoàng hậu, còn Hoàng hậu Hà thị của Hán Linh Đế được tôn làm Hoàng thái hậu, lâm triều nhiếp chính[15]. Lưu Hiệp được phong Bột Hải vương (勃海王), sau đó đổi thành Trần Lưu vương (陈留王)[16].

Cùng là ngoại thích, cháu trai Đổng Trọng của Hiếu Nhân Đổng hậu được phong làm Phiêu Kỵ tướng quân, còn anh trai Hà Thái hậu là Hà Tiến được phong làm Đại tướng quân, thực lực tương đương, nên vì vậy mà hai bên kình địch nhau như lửa với nước. Vì ảnh hưởng chính trị, Đại tướng quân Hà Tiến có hiềm khích và mâu thuẫn gay gắt với hoạn quan, trong khi đó Đổng hậu lại thân cận với lực lượng này[12]. Đổng hậu cũng mâu thuẫn với Hà Thái hậu, mỗi lần Đổng Thái hậu muốn can dự triều chính, đều do Hà Thái hậu cản trở vì Hà Thái hậu mới là Hoàng hậu chân chính của Đại Hán, trở thành Hoàng thái hậu lâm triều danh chính ngôn thuận, còn Đổng hậu vốn chỉ là vợ của Hiếu Nhân hoàng - sinh phụ của Hán Linh Đế, địa vị không có[17]. Mắt thấy nhà họ Hà lấn át quyền lợi của mình, Đổng hậu uất ức bèn mắng:「"Ngươi oai vệ gì? Cậy thế anh ngươi à? Ta bảo Phiêu kỵ tướng quân giết anh ngươi dễ như trở bàn tay!"」[18]. Hà Thái hậu giận dữ bèn nói với Hà Tiến, cả hai càng đem mưu diệt trừ nhà họ Đổng.

Tháng 5 năm ấy, Đại tướng quân Hà Tiến cùng Tam công bàn họp các quan lại kể tội Hiếu Nhân Đổng hậu nhận tiền hối lộ của các địa phương. Tấu sớ nói:「“Hiếu Nhân Hoàng hậu sai Trung thường thị Hạ Uẩn, Vĩnh Lạc Thái bộc Phong Tư cùng quan phủ châu, quận cấu kết lẫn nhau, lũng đoạn trân bảo tài hóa các nơi, toàn bộ đưa vào Vĩnh Lạc cung. Dựa theo lệ thường, Phiên quốc Vương hậu không thể lưu lại ở kinh thành, thỉnh đem bà ta dời hồi Hà Giang quốc[19]”」. Hà Thái hậu phê chuẩn tấu chương này, Hà Tiến dẫn binh bao vây phủ đệ của Đổng Trọng, miễn trừ chức vụ, vì thế Đổng Trọng tự sát[20][21][22].

Ngày 7 tháng 6 (tức ngày 7 tháng 7 dương lịch) năm đó, Đổng hậu vì u buồn mà phát sầu, đột ngột qua đời[23]. Dân gian bá tánh đều cho rằng là do Hà Thái hậu hại chết, Đổng hậu được đưa về lại Hà Giang quốc, an táng vào Thận lăng (慎陵)[24][25]. Cuối năm ấy, Trần Lưu vương Lưu Hiệp do bà nuôi nấng được Đổng Trác đưa lên ngôi báu, trở thành Hán Hiến Đế sau khi Thiếu Đế Lưu Biện bị phế truất.